มหาวิทยาลัยสวนดุสิต (Suan Dusit University: SDU) ในฐานะสถาบันอุดมศึกษาชั้นนำด้านการพัฒนาคนเพื่อความสุขและความยั่งยืนของสังคม ได้แสดงให้เห็นถึง พันธกิจเชิงสถาบัน (Institutional Commitment) ที่มุ่งจัดการศึกษาเพื่อบรรลุเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Education for Sustainable Development – ESD) อย่างเป็นระบบ โดยบูรณาการแนวคิดของ Sustainable Development Goals (SDGs) เข้าสู่หลักสูตรการเรียนการสอนในทุกระดับ ผ่านหมวดวิชาศึกษาทั่วไปซึ่งเป็นรายวิชาบังคับสำหรับนักศึกษาทุกคน
เปิดหน้าตามลิงค์ https://regis.dusit.ac.th/main/wp-content/uploads/2022/03/1614917883_หลักสูตรหมวดวิชาศึกษาทั่วไป-ฉบับปรับปรุง-พ.ศ.2564-1.pdf
การจัดการเรียนรู้ในหมวดศึกษาทั่วไป (General Education Curriculum, Revised 2021) มุ่งเน้นการพัฒนา Sustainability Literacy หรือความรู้ ความเข้าใจ และสมรรถนะที่จำเป็นในการใช้ชีวิตอย่างยั่งยืน (Living Sustainably) ผ่านการเรียนรู้เชิงบูรณาการ (SDG Integration) ในรายวิชาพื้นฐาน 3 รายวิชาหลักที่สะท้อนแนวคิดของ Education for the SDGs ได้อย่างครบถ้วน ได้แก่
1. วิถีชีวิตตามแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน (Lifestyle for Circular Economy)
รายวิชานี้เป็นแกนสำคัญในการปลูกฝังความรู้และจิตสำนึกด้านสิ่งแวดล้อม โดยเน้นให้ผู้เรียนเข้าใจความสัมพันธ์ของระบบนิเวศ ภาวะโลกร้อน การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change), การใช้ทรัพยากรอย่างรู้คุณค่า และแนวทางเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) เพื่อให้ผู้เรียนสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคและการดำรงชีวิตสู่แนวทางที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
รายวิชายังบูรณาการองค์ความรู้เกี่ยวกับ เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) โดยตรง เช่น SDG 12 (Responsible Consumption and Production), SDG 13 (Climate Action) และ SDG 17 (Partnerships for the Goals) พร้อมส่งเสริมการพัฒนาคุณลักษณะของ “พลเมืองสีเขียว” (Green Citizenship) ผ่านกระบวนการเรียนรู้ที่เน้นกรณีศึกษาและการคิดเชิงวัฏจักรชีวิต (Life Cycle Thinking)
2. อาหารการกิน (Food for Life)
รายวิชานี้มุ่งให้ผู้เรียนเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่าง “อาหาร – สุขภาพ – สิ่งแวดล้อม” ผ่านมิติของ Food Sustainability และ Responsible Consumption เนื้อหาครอบคลุมตั้งแต่โภชนาการ การจัดการอาหารอย่างปลอดภัย การอนุรักษ์วัฒนธรรมการกินของไทยและนานาชาติ ไปจนถึงการเรียนรู้เกี่ยวกับการบริโภคที่รับผิดชอบ (Sustainable Consumption Behavior)
รายวิชา Food for Life สนับสนุนการบรรลุ SDG 2 (Zero Hunger), SDG 3 (Good Health and Well-being) และ SDG 12 (Responsible Consumption and Production) โดยเน้นให้ผู้เรียนมีความรู้ด้าน Food Security และเข้าใจผลกระทบของพฤติกรรมการบริโภคต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม
3. พลเมืองไทยและพลเมืองโลก (Thai and Global Citizens)
รายวิชานี้ส่งเสริมแนวคิด Global Citizenship Education (GCED) และ ESD ตามเป้าหมายย่อย SDG 4.7 ซึ่งระบุว่า “ผู้เรียนควรได้รับความรู้และทักษะเพื่อส่งเสริมการพัฒนาอย่างยั่งยืน การเป็นพลเมืองโลก และการเคารพในความหลากหลายทางวัฒนธรรม”
เนื้อหาวิชาครอบคลุมเรื่องสิทธิ เสรีภาพ ความเสมอภาค ความรับผิดชอบต่อสังคม การต่อต้านการทุจริต (Anti-Corruption Education) และการส่งเสริมธรรมาภิบาล (Good Governance in Practice) เพื่อพัฒนาแนวคิดของ “พลเมืองที่รับผิดชอบต่อโลก” (Responsible Global Citizen) ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการเรียนรู้เพื่อความยั่งยืน
การเชื่อมโยงเชิงระบบ (Whole Institution Approach)
หลักสูตรหมวดวิชาศึกษาทั่วไปนี้ถือเป็นการดำเนินการในระดับ “Whole Institution Approach to Sustainability” ซึ่งบูรณาการเนื้อหา SDGs เข้ากับกระบวนการจัดการเรียนรู้ทุกมิติ ทั้งในเชิงเนื้อหา กิจกรรมการเรียนรู้ และผลลัพธ์ของผู้เรียน (Learning Outcomes) เพื่อสร้างบัณฑิตที่มีความรู้ ทักษะ และจิตสำนึกต่อการพัฒนาอย่างยั่งยืนในชีวิตจริง
นอกจากนี้ การจัดรายวิชาในหมวดนี้ยังสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ของมหาวิทยาลัยสวนดุสิต ที่มุ่งผลิตบัณฑิตที่มีคุณลักษณะของ “พลเมืองโลกที่มีความสุขและรับผิดชอบต่อสังคม” (Happy and Responsible Global Citizens) ซึ่งสามารถเชื่อมโยงองค์ความรู้กับการแก้ปัญหาของชุมชนและประเทศได้อย่างสร้างสรรค์
การดำเนินงานด้านหลักสูตรหมวดวิชาศึกษาทั่วไปของมหาวิทยาลัยสวนดุสิต แสดงให้เห็นถึง พันธกิจการจัดการศึกษาเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน (Education for Sustainable Development) ที่เป็นรูปธรรมและครอบคลุมทั้งด้าน Sustainability Literacy, Circular Economy, Food Security, และ Global Citizenship Education โดยมีเป้าหมายในการสร้างคนรุ่นใหม่ที่เข้าใจปัญหาของโลกอย่างเป็นระบบ และสามารถมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อน เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) ได้อย่างมีความหมาย (Meaningful Learning for Sustainability)
การบูรณาการรายวิชาดังกล่าวสะท้อนให้เห็นถึง “พันธกิจระดับสถาบัน” ที่แท้จริงของมหาวิทยาลัยสวนดุสิต ในการผลิตบัณฑิตที่มีความรู้คู่คุณธรรม และสามารถดำรงชีวิตอย่างรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม อันเป็นรากฐานของการพัฒนาอย่างยั่งยืนในระดับประเทศและระดับโลก
แหล่งอ้างอิง (Publicly Available Evidence)
- มหาวิทยาลัยสวนดุสิต. (2564). หลักสูตรหมวดวิชาศึกษาทั่วไป ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2564.
https://regis.dusit.ac.th/main/wp-content/uploads/2022/03/1614917883_หลักสูตรหมวดวิชาศึกษาทั่วไป-ฉบับปรับปรุง-พ.ศ.2564-1.pdf