สิ่งอำนวยความสะดวกจากการออกแบบเพื่อมวลชน (Universal Design) เพื่อความเสมอภาคของทุกคนในมหาวิทยาลัยสวนดุสิต

มหาวิทยาลัยสวนดุสิต (Suan Dusit University: SDU) มุ่งมั่นในการสร้างสภาพแวดล้อมแห่งการเรียนรู้ที่เท่าเทียมสำหรับทุกคน โดยเฉพาะนักศึกษาและบุคลากรผู้พิการหรือผู้สูงวัย ผ่านการดำเนินนโยบาย “สิ่งอำนวยความสะดวกที่เหมาะสม (Reasonable Accommodation Policy)” ซึ่งครอบคลุมทั้งด้านกายภาพ (Physical Accessibility) และด้านการเรียนรู้ (Learning Accommodation) ตามหลัก Universal Design และกฎกระทรวงกำหนดสิ่งอำนวยความสะดวกในอาคารสำหรับผู้พิการหรือทุพพลภาพและคนชรา

หลักการออกแบบเพื่อมวลชนของ SDU

มหาวิทยาลัยสวนดุสิตได้ออกแบบและปรับปรุงสิ่งอำนวยความสะดวกโดยยึดตามแนวคิด “Design for All” ที่ทุกคนสามารถเข้าถึงและใช้งานได้อย่างเท่าเทียม โดยเน้นหลักสำคัญ 4 ประการ ได้แก่

1. ความเสมอภาค (Equitability) ออกแบบพื้นที่ให้ทุกคนใช้งานได้เท่าเทียม เช่น การสร้างทางลาด (Ramps) และราวจับสำหรับผู้ใช้รถเข็น (Wheelchair) เด็ก หรือผู้สูงอายุ เพื่อให้การเดินทางปลอดภัยและสะดวก ไม่เกิดอุปสรรคในการสัญจร

2. ความเรียบง่ายของข้อมูลเพื่อความเข้าใจได้ดี (Simplicity and Understanding) จัดให้มีป้ายสัญลักษณ์แบบสากล เช่น ป้ายห้องน้ำสำหรับผู้พิการ ที่จอดรถเฉพาะ หรือป้ายอักษรเบรลล์ เพื่อให้ทุกคนสามารถเข้าใจข้อมูลและเข้าถึงบริการได้โดยไม่จำเป็นต้องพึ่งพาผู้อื่น

3. ความปลอดภัยต่อเหตุอันตราย (Safety) ติดตั้งพื้นผิวต่างสัมผัสเตือน (Warning Tiles) สำหรับผู้พิการทางสายตา เช่น บริเวณบันได ทางข้าม หรือประตู เพื่อให้สามารถรับรู้สภาพพื้นที่ได้อย่างปลอดภัย

4. การทุ่นแรงกายและความสะดวกในการใช้งาน (Energy Conservation) ออกแบบระบบอำนวยความสะดวก เช่น ปุ่มกดลิฟต์ขนาดใหญ่ ใช้งานได้ด้วยแรงกดเพียงเล็กน้อย ประตูอัตโนมัติ และพื้นที่หมุนตัวของรถเข็น เพื่อช่วยลดภาระทางกายภาพของผู้ใช้งาน

การจัดสิ่งอำนวยความสะดวกและการเข้าถึงที่เท่าเทียม

มหาวิทยาลัยสวนดุสิตได้ดำเนินการปรับปรุงอาคารและสถานที่ต่าง ๆ ให้เป็นมิตรกับผู้พิการและผู้สูงวัย อาทิ

– ทางลาด ลิฟต์ ห้องน้ำ และที่จอดรถสำหรับผู้พิการ

– ป้ายอักษรเบรลล์และพื้นผิวเตือน

– ห้องปฏิบัติการเฉพาะทางและอุปกรณ์เทคโนโลยีสนับสนุนการเรียนรู้สำหรับผู้พิการ

นอกจากนี้ มหาวิทยาลัยยังได้จัดสรรงบประมาณสนับสนุนบุคลากร เทคโนโลยี และครุภัณฑ์ทางการศึกษา เพื่อส่งเสริมการจัดการศึกษาพิเศษอย่างมีประสิทธิภาพ

ผลลัพธ์ของการดำเนินงาน

นโยบาย “Reasonable Accommodation” ของมหาวิทยาลัยสวนดุสิตส่งผลให้นักเรียนและนักศึกษาพิการจำนวน 119 คน และบุคลากรผู้พิการจำนวน 22 คน สามารถเรียนรู้ ทำงาน และใช้ชีวิตในมหาวิทยาลัยได้อย่างมีความสุข ปลอดภัย และมีศักดิ์ศรีเท่าเทียมกับบุคคลทั่วไป รวมถึงผู้ใช้งานพื้นที่ภายในมหาวิทยาลัยกว่า 15,000 คน ได้รับประโยชน์จากพื้นที่และสิ่งอำนวยความสะดวกที่ออกแบบอย่างเป็นสากล

การดำเนินการนี้สะท้อนให้เห็นถึงบทบาทของ SDU ในฐานะ “มหาวิทยาลัยแห่งความเสมอภาคและความยั่งยืน (University for Equality and Sustainability)” ที่ไม่เพียงมุ่งให้บริการทางการศึกษาเท่านั้น แต่ยังสร้างระบบนิเวศการเรียนรู้ที่เอื้อให้ “ไม่มีใครถูกทิ้งไว้ข้างหลัง (Leave No One Behind)”

ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่: https://www.dusit.ac.th/home/universal-design