มหาวิทยาลัยสวนดุสิต ในฐานะสถาบันอุดมศึกษาชั้นนำด้านการอาหารและโภชนาการของประเทศไทย ได้ตระหนักถึงความสำคัญของการจัดการทรัพยากรอาหารอย่างยั่งยืน โดยเฉพาะอาหารที่มาจากระบบนิเวศน้ำ (aquatic ecosystems) เช่น ปลา กุ้ง ปู และสัตว์น้ำชนิดอื่น ๆ ซึ่งเป็นวัตถุดิบสำคัญในกระบวนการเรียนการสอน การวิจัย และการบริการวิชาการด้านอาหาร เพื่อให้การใช้ทรัพยากรเหล่านี้เป็นไปอย่างรับผิดชอบและสอดคล้องกับหลักการของการพัฒนาอย่างยั่งยืน มหาวิทยาลัยจึงได้ออก “ข้อบังคับมหาวิทยาลัยสวนดุสิต ว่าด้วยการบริหารโครงการปฏิบัติการอาหารแปรรูป พ.ศ. 2567” ซึ่งมีผลบังคับใช้อย่างเป็นทางการตั้งแต่วันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2567
เปิดหน้าข้อบังคับตามลิงค์นี้ https://president.dusit.ac.th/main/wp-content/uploads/2024/08/ข้อบังคับมหาวิทยาลัยสวนดุสิต-ว่าด้วย-การบริหารโครงการปฏิบัติการอาหารแปรรูป-พ.ศ.-๒๕๖๗.pdf
ข้อบังคับฉบับนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อกำหนดแนวทางการดำเนินงานของโครงการปฏิบัติการอาหารแปรรูป (Food Processing Operation Project) ให้เป็นไปตามมาตรฐานด้านคุณภาพ ความปลอดภัย และการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า โดยกำหนดให้ทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการผลิต การจัดซื้อ และการแปรรูปอาหารต้องปฏิบัติตามหลักการของ “การใช้วัตถุดิบจากแหล่งผลิตที่ยั่งยืน (Sustainably Sourced Ingredients)” เพื่อส่งเสริมการบริโภคอาหารที่มาจากการจับหรือเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำอย่างมีความรับผิดชอบและไม่สร้างผลกระทบต่อระบบนิเวศทางทะเลและน้ำจืด
ในหมวดที่ 1 ของข้อบังคับ ระบุว่าโครงการปฏิบัติการอาหารแปรรูปต้องยึดแนวทางของ “การผลิตอาหารที่ปลอดภัย มีคุณภาพ และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม” พร้อมส่งเสริมการสร้างนวัตกรรมและงานวิจัยด้านอาหารแปรรูปที่สอดคล้องกับหลักเศรษฐกิจหมุนเวียน (circular economy) และแนวทาง “Green Production and Consumption” เพื่อให้การบริโภคอาหารภายในมหาวิทยาลัย โดยเฉพาะอาหารที่มาจากทรัพยากรทางน้ำ เป็นไปในทิศทางของ “การใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน (Sustainable Utilisation of Aquatic Resources)”
นอกจากนี้ ในหมวดที่ 2 และหมวดที่ 3 ของข้อบังคับ ได้ระบุถึงโครงสร้างการบริหารจัดการที่มีคณะกรรมการอำนวยการกำกับดูแล โดยมีหน้าที่กำหนดแผนงาน นโยบาย และแนวทางในการดำเนินงานด้านอาหารแปรรูป รวมถึงการควบคุมมาตรฐานวัตถุดิบ การตรวจสอบคุณภาพสินค้า และการส่งเสริมการใช้วัตถุดิบจากแหล่งผลิตในประเทศที่มีมาตรฐานด้านสิ่งแวดล้อมและแรงงาน ซึ่งรวมถึงแหล่งเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำและการประมงพื้นบ้านที่ไม่ทำลายระบบนิเวศทางทะเลและชายฝั่ง
ผลลัพธ์ของนโยบายฉบับนี้
- ด้านสิ่งแวดล้อม (Environmental Impact): มหาวิทยาลัยสามารถควบคุมคุณภาพของอาหารทะเลและวัตถุดิบจากระบบนิเวศน้ำให้มาจากแหล่งผลิตที่มีความรับผิดชอบและไม่สร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมทางทะเล
- ด้านเศรษฐกิจและสังคม (Socioeconomic Impact): ส่งเสริมผู้ประกอบการท้องถิ่นที่ดำเนินกิจกรรมประมงหรือเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำอย่างยั่งยืน ทำให้เกิดการกระจายรายได้ในชุมชนชายฝั่ง
- ด้านการเรียนรู้ (Educational Impact): เป็นกรอบนโยบายสำคัญที่ใช้ในการจัดการเรียนการสอนและฝึกปฏิบัติในหลักสูตรด้านเทคโนโลยีอาหารและโภชนาการ เพื่อปลูกฝังแนวคิดการบริโภคอย่างมีจิตสำนึกและรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม
ข้อบังคับนี้จึงถือเป็น หลักฐานเชิงประจักษ์ (Direct Evidence) ของการที่มหาวิทยาลัยสวนดุสิตได้ดำเนินการสร้างและใช้ นโยบายการจัดการอาหารจากระบบนิเวศน้ำอย่างยั่งยืน (Sustainable Food Policy for Aquatic Ecosystems) ซึ่งครอบคลุมทั้งการบริหารจัดซื้อ การแปรรูป การเรียนการสอน และการบริการวิชาการของมหาวิทยาลัย เป็นแบบอย่างของการบริหารจัดการทรัพยากรอาหารอย่างครบวงจรที่เชื่อมโยงทั้งมิติสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ และสังคม ภายใต้กรอบแนวคิด “การใช้ทรัพยากรอาหารอย่างรู้คุณค่า เพื่อความยั่งยืนของระบบนิเวศน้ำ”