การบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมแบบบูรณาการเพื่อการอนุรักษ์คุณภาพน้ำและการลดมลพิษทางทะเลอย่างยั่งยืน

มหาวิทยาลัยสวนดุสิตดำเนินพันธกิจในฐานะสถาบันอุดมศึกษาที่มุ่งสู่การเป็น “มหาวิทยาลัยสีเขียว (Green University)” อย่างแท้จริง โดยได้กำหนด นโยบายการจัดการสิ่งแวดล้อมแบบบูรณาการ (Integrated Environmental Management Policy) ซึ่งมีเป้าหมายเพื่อคุ้มครองระบบนิเวศ ลดมลพิษจากกิจกรรมภายในมหาวิทยาลัย และส่งเสริมการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน นโยบายนี้ถูกกำหนดไว้ในเอกสาร “ประกาศนโยบายการจัดการคุณภาพสิ่งแวดล้อม พลังงาน และทรัพยากร” (ประกาศใช้ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2565) และดำเนินการอย่างต่อเนื่องภายใต้ แผนบริหารความเสี่ยงมหาวิทยาลัยสวนดุสิต พ.ศ. 2567 เพื่อให้ทุกกระบวนการดำเนินงานเป็นไปตามแนวทาง sustainable development และ ecosystem protection อย่างเป็นรูปธรรม

1. การควบคุมคุณภาพน้ำและมาตรฐานการปล่อยน้ำทิ้ง (Water Discharge Guidelines and Standards)

Women holding a white container next to a pool

Description automatically generated

มหาวิทยาลัยสวนดุสิตตระหนักถึงความสำคัญของการปกป้องคุณภาพน้ำในระบบนิเวศ โดยได้จัดทำ แนวทางและมาตรฐานการควบคุมคุณภาพน้ำทิ้ง (Water Discharge Guidelines) เพื่อให้แน่ใจว่าน้ำที่ปล่อยออกจากพื้นที่มหาวิทยาลัยไม่สร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชน ระบบบำบัดน้ำเสียได้รับการควบคุมและตรวจสอบทุกเดือนตามมาตรฐานของกรมควบคุมมลพิษ ครอบคลุมค่ามาตรฐาน BOD, COD, TSS และ DO

เปิดหน้าตามลิงค์นี้ https://sduzerowaste.dusit.ac.th/wp-content/uploads/2023/11/harzadouswaste-system.pdf

เปิดหน้าตามลิงค์นี้ https://regis.dusit.ac.th/main/wp-content/uploads/2025/03/เล่มรายงานความปลอดภัย-คปอ-สวท-รอบ-กค-ธค-67.pdf

มหาวิทยาลัยจัดเก็บผลการตรวจวัดในเอกสาร Harzadous Waste System และ รายงานความปลอดภัย คปอ. เพื่อเป็นหลักฐานของการดำเนินงานเชิงมาตรฐานและโปร่งใส นอกจากนี้ ยังมีการรณรงค์และอบรมให้บุคลากรและนักศึกษามีความรู้ด้านการใช้น้ำอย่างรู้คุณค่า (Water Efficiency) และการอนุรักษ์แหล่งน้ำธรรมชาติ เพื่อส่งเสริมความเข้าใจด้าน environmental stewardship และสร้างจิตสำนึกการดูแลทรัพยากรน้ำอย่างยั่งยืน

2. แผนปฏิบัติการลดขยะพลาสติก (Action Plan to Reduce Plastic Waste)

มหาวิทยาลัยสวนดุสิตได้ดำเนินการตามนโยบาย “ลดการใช้พลาสติกและของเสียที่ไม่ย่อยสลาย (Plastic Waste Reduction Policy)” โดยยึดหลักการ 3R (Reduce, Reuse, Recycle) มหาวิทยาลัยได้ออกแผนปฏิบัติการเชิงระบบภายใต้แนวคิด “SDU Zero Waste Campus” และรณรงค์โครงการ “SDU No Plastic” ในศูนย์อาหารและร้านค้าภายในมหาวิทยาลัย

A group of people standing in front of a sign

Description automatically generated

ภายในพื้นที่มหาวิทยาลัยมีการจัดตั้งจุดคัดแยกขยะ (Waste Segregation Points) และส่งเสริมการใช้วัสดุที่สามารถย่อยสลายได้หรือรีไซเคิลได้แทนพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียว (Single-use Plastics) นอกจากนี้ยังมีการบูรณาการกิจกรรมลดขยะพลาสติกเข้ากับการเรียนการสอนของนักศึกษาในรายวิชาเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมและความยั่งยืน เพื่อให้เกิดการเรียนรู้เชิงปฏิบัติ (Experiential Learning) และพัฒนาเป็น วัฒนธรรมการจัดการของเสียอย่างยั่งยืน (Sustainable Waste Culture) ภายในมหาวิทยาลัยอย่างต่อเนื่อง

A group of people in a restaurant

Description automatically generated

3. นโยบายป้องกันและลดมลพิษทางทะเลจากกิจกรรมบนบก (Policy on Reducing Marine Pollution)

ในมิติของการอนุรักษ์ระบบนิเวศทางทะเล มหาวิทยาลัยสวนดุสิตได้กำหนด นโยบายและมาตรการควบคุมมลพิษจากกิจกรรมบนบก (Land-based Pollution Prevention Policy) ซึ่งครอบคลุมทั้งขยะ น้ำเสีย และของเสียอันตราย โดยมีเอกสารอ้างอิง เช่น Harzadous Waste System ที่ระบุขั้นตอนการจำแนกและจัดการของเสียอันตราย 16 ประเภท และกำหนดพื้นที่จัดเก็บของเสียอันตรายเฉพาะที่มีระบบความปลอดภัยครบถ้วน เช่น พื้นกันซึม ระบบระบายอากาศ และอุปกรณ์ดับเพลิง

A group of people sitting at tables in a meeting room

Description automatically generated

A group of people sitting at a table

Description automatically generated

นโยบายดังกล่าวมุ่งลดความเสี่ยงจากการปนเปื้อนของสารเคมีสู่แหล่งน้ำ และเชื่อมโยงโดยตรงกับเป้าหมายการ ลดมลพิษทางทะเล (Reducing Marine Pollution) ตามกรอบของ SDG 14.4.3 มหาวิทยาลัยยังได้บูรณาการการจัดการสิ่งแวดล้อมทั้งหมดไว้ใน แผนบริหารความเสี่ยงมหาวิทยาลัยสวนดุสิต พ.ศ. 2567 เพื่อให้สามารถติดตามและประเมินผลได้อย่างต่อเนื่อง โดยรายงานต่อคณะกรรมการความปลอดภัย (คปอ.) และผู้บริหารทุกปี

เปิดหน้าตามลิงค์นี้ https://president.dusit.ac.th/main/wp-content/uploads/2024/12/แผนบริหารความเสี่ยงมหาวิทยาลัยสวนดุสิต-2567.pdf

4. ผลลัพธ์และผลกระทบเชิงนโยบาย (Outcomes and Impacts)

นโยบายและแนวทางทั้งหมดนี้สะท้อนให้เห็นถึงการดำเนินงานของมหาวิทยาลัยสวนดุสิตในฐานะสถาบันต้นแบบด้าน การจัดการสิ่งแวดล้อมแบบบูรณาการ (Integrated Environmental Management University) ที่มุ่งสร้างสมดุลระหว่างการพัฒนาและการอนุรักษ์ โดยผลลัพธ์สำคัญ ได้แก่

  • ด้านสิ่งแวดล้อม (Environmental Impact): ควบคุมคุณภาพน้ำเสียและลดมลพิษจากของเสียและขยะพลาสติก ช่วยรักษาคุณภาพน้ำและป้องกันการปนเปื้อนสู่ระบบนิเวศน้ำและทะเล
  • ด้านสังคมและชุมชน (Community Impact): เสริมสร้างจิตสำนึกด้านสิ่งแวดล้อมให้กับบุคลากรและนักศึกษา สร้างวัฒนธรรมมหาวิทยาลัยสีเขียว
  • ด้านการบริหารจัดการ (Institutional Impact): มีระบบบริหารและติดตามผลที่โปร่งใส ตรวจสอบได้ และสอดคล้องกับมาตรฐานสากลด้านสิ่งแวดล้อม

มหาวิทยาลัยสวนดุสิตจึงถือเป็นตัวอย่างที่ชัดเจนของสถาบันอุดมศึกษาที่มีนโยบายและการดำเนินการครบถ้วนภายใต้ตัวชี้วัด SDG 14.4.1 – 14.4.3 ทั้งด้านการควบคุมคุณภาพน้ำ การลดขยะพลาสติก และการป้องกันมลพิษทางทะเล ซึ่งทั้งหมดนี้ล้วนสะท้อนเจตนารมณ์ของมหาวิทยาลัยในการขับเคลื่อนเป้าหมาย “ชีวิตใต้น้ำ (Life Below Water)” และ การพัฒนาอย่างยั่งยืน (Sustainable Development) อย่างแท้จริง